Lianne Miedema
Maak een gebalanceerd lichtplan met deze 5 stappen.
Als je aan de slag gaat met een lichtplan ga je waarschijnlijk verhuizen of je huidige woonruimte verbouwen. Ook wanneer je in een bestaande woning je lichtplan wilt optimaliseren is het verstandig om deze stappen te doorlopen voor een zo goed mogelijk resultaat. Verlichting is een super belangrijk onderdeel van je interieur het kan je interieur maken of breken. In het vorige inspiratie artikel:'Een goed verlichtingsplan start hier!'
heb ik de meest gemaakte fouten omtrent licht voor je op een rij gezet. Daarnaast heb ik uitleg gegeven over verschillende typen verlichting en waar je deze verlichting het beste toe kunt passen. Voordat je start met het maken van een lichtplan is het handig om deze basis kennis even door te nemen. In dit inspiratie artikel deel ik de stappen die ik als ontwerper zelf ook altijd doorloop wanneer ik aan een verlichtingsplan voor een klant/ project werk.

Voordat we starten met het maken van een lichtplan moet je jezelf 2 vragen stellen.
Wat voor activiteiten ga ik uitvoeren in deze ruimte?
Welke typen verlichting heb ik daar voor nodig?
Waar zijn de aansluitingen zoals lichtschakelaars en wandcontactdozen?
1.Start met het maken van een plattegrond.
Voor het maken van een goed verlichtingsplan begin je ook weer bij het maken van een goede basis. Teken een plattegrond van de ruimte waarvoor je een verlichtingsplan wilt gaan maken. Wanneer je net een huis hebt aangekocht krijg je hier vaak een plattegrond op schaal bij, anders zul je zelf de ruimte even op moeten meten en op schaal moeten tekenen.
Uitgangspunt hiervoor is schaal 1:20 of 1:50 afhankelijk van de grote van de ruimte.
Naast de wanden, deuren en ramen teken je ook het meubilair in. Dit meubilair is noodzakelijk omdat dit bepalend is voor de positionering van bepaalde licht elementen.
Dit heb je tevens nodig voor stap de volgende stappen van dit plan.

2.Geef aansluitingspunten aan in de plattegrond.
Nu je een plattegrond hebt getekend ben je klaar voor de volgende stap: het aangeven van
aansluitingspunten zoals lichtschakelaars en wandcontactdozen. Enorm belangrijk want dit is bij een bestaand gebouw leidend. Waar zitten de aansluitingen voor lichtpunten op het plafond en de wanden? Of we uiteindelijk kiezen voor een licht schakelaar of dimmer behandelen we in de volgende stappen van dit artikel. Alle aantekeningen die je in je bestaande ruimte ziet teken je in op de plattegrond. Hiervoor kun je een bestaande legenda gebruiken zoals hieronder afgebeeld. Of je kunt als je dit prettig vind hier eigen symbolen aan koppelen. Ik wil je aanraden wanneer je met een installateur gaat werken de symbolen welke ik hieronder adviseer over te nemen.
Wanneer je in een verbouwing zit en alles nog kunt bepalen is het belangrijk om bij het bepalen van deze punten je in te beelden hoe je deze ruimte uiteindelijk gaat gebruiken. Kijk hiervoor naar de globale indeling van je ruimte en probeer op basis hiervan lichtpunten in te tekenen. Voor wandschakelaars / dimmers is het van belang goed na te denken waar je deze wilt gaan plaatsen. Algemene basis verlichting plaats je vaak in de buurt van een deur. Zodat als je binnen komt je gelijk het licht kunt bedienen. Let hierbij er op hoe je binnenkomt. Draait de deur naar links of naar rechts? Ben je links of rechtshandig?
Allemaal nuttige informatie welke je helpt met het bepalen van de positie van de schakelaars. Lichtschakelaars plaats je op een hoogte van 115 cm. Deze hoogte kun je tevens aanhouden voor keuken stopcontacten.

Tip: Mocht je nou in een verbouw/ nieuwbouw zitten en je moet ook de wandcontact punten bepalen? Hou er dan rekening mee dat je door de hele ruimte genoeg wandcontact punten hebt. Houd hiervoor 1 wandcontactpunt aan per 4 a 5 m2. Naast dat je dit soort punten wellicht gebruikt voor verlichting, zijn er natuurlijk nog andere apparaten die je zou willen aansluiten in je woonkamer. Mijn advies is dan ook altijd om in de buurt van een bank, tv meubel, dressoir en eettafel te zorgen voor een wandcontact punt. Hieronder maak ik een opsomming voor je met handige tips voor maatvoering van wandcontact dozen en lichtschakelaars.
Verdeeldoos:
- Plaats zo'n 25 tot 30 cm boven de vloer / plafond.
- Plaats stopcontact 15 cm van hoeken en randen.
Keukens, Badkamers & wastafels:
- Plaats een stopcontact minimaal 60 cm vanaf een waterbron.
- Randaarde bij stopcontact
- Aardlekschakelaar vereist.
Hoeveelheid stopcontacten:
- Minimaal 4 in de keuken meer is altijd goed. Het is fijn om onder een blad of in een kast extra stopcontacten aan te brengen die je niet ziet.
- Houd 1 wandcontactdoos aan per 4 tot 5 m2.
3.Wat is de functie van een ruimte?
Voordat je kunt gaan bepalen wat voor soort verlichting je wilt plaatsen is het belangrijk om te kijken naar de functie van je ruimte en wat voor soort verlichting hierbij het beste past.
Word je eettafel gebruikt om aan te eten of ook om aan te werken? Hoe gebruik je je kookeiland? en waar je lees je in de avond een boek? Super belangrijke elementen om voordat je je verlichtingsplan definitief maakt over na te denken.
Stel dat je in de avond het liefste een boek leest aan de eettafel is het fijn als hier dimbaar licht op zit. Zit je toch liever op de bank? Dan is het wellicht prettiger om naast de bank een fijne leeslamp te plaatsen. Vind je het moeilijk om te bepalen wat voor functies je je ruimten wilt toekennen? Kijk dan vooral even naar je ritme in je dagelijkse leven en welke handelingen je op welk moment en welk tijdstip uitvoert. Dit geeft gelijk veel overzicht en informatie over je functies en uiteindelijk straks over het type verlichting wat je hierbij wilt gaan toepassen.

4. Welke verlichting hoort bij de functie?
In mijn vorige inspiratie artikel heb ik uitgelegd wat voor verschillende soorten type verlichting en zijn en waar je deze typen verlichting het beste voor kunt gebruiken. Mocht je deze nog niet hebben gelezen wil ik je adviseren deze ook vooral even door te nemen omdat het veel inzicht bied in wat voor typen verlichting er zijn en waar je deze het beste kunt toepassen.
Afhankelijk van de activiteiten die je in de ruimte uitvoert zijn er verschillende typen verlichting die je kunt gaan toepassen. Start bij het maken van een verlichtingsplan altijd met de basisverlichting. Dit is de verlichting de je aandoet als je een ruimte binnen gaat in het donker.
Met de uitkomsten van stap 3 ga je vervolgens aan de slag met de functionele verlichting ook wel werkverlichting genoemd. Op welke plekken heb je goed licht nodig om te kunnen zien wat je doet? Voorbeelden van werkverlichting zijn: een hanglamp boven de eettafel, bureaulamp wandspots of spots boven je aanrecht blad.


5.Bepaal de sfeer van je armaturen en kies je verlichting.
Nu je alles inzichtelijk hebt gemaakt en precies weet waar je welk type verlichting voor nodig hebt kun je beginnen met het leukste: het uitzoeken van armaturen en verlichting. Er is een enorm aanbod in verschillende stijlen, categorieën en prijsklassen. Om inspiratie op te doen kun je een bord aanmaken op Pinterest en hierin jouw favorieten opslaan. Dit werkt heel goed om overzicht te maken in het grote aanbod. Mocht je het leuk vinden kun je ook een kijkje nemen op mijn verlichtingsbord op Pinterest. Hier heb ik al heel veel mooie designs geselecteerd.
KLIK hier om mijn verlichtingsbord te bekijken op Pinterest.
Ook ga je veel verschillen zien in prijsklassen. Persoonlijk vind ik verlichting een van de belangrijkste onderdelen van het interieur dus dit zijn wel onderdelen die ik graag meeneem in het budget van een interieur ontwerp. Naast dat veel verlichting functioneel is kun je met sfeer verlichting ook echt een statement maken in een ruimte.
TIP:
Om een goed overzicht te krijgen van de verschillende typen verlichting die je hebt geselecteerd kun je de verlichting die je hebt uitgezocht voor je ruimte op je plattegrond plaatsen zoals de foto hieronder. Zo krijg je gemakkelijk inzichtelijk hoe de verschillende armaturen met elkaar combineren.

Meer interieur inspiratie? Lees ook:
1. 6 tips voor gegarandeerd sfeer in je nieuwbouw huis
2.De 5 meest gemaakte interieur fouten.
3.De krachtige werking van kleur in je leven en interieur